Nhà Máy Xanh – Xu Hướng Tất Yếu Của Nền Công Nghiệp Tương Lai

Đầu tư cho một hệ thống nhà máy xanh trung bình cao hơn công trình thông thường cùng loại từ 5% đến 15%, theo GS.TSKH. Phạm Ngọc Đăng – Phó chủ tịch Hội Môi trường Xây dựng Việt Nam. Tuy nhiên, chi phí vận hành của nhà máy xanh sẽ tiết kiệm hơn công trình thông thường từ 20-30% do tiết kiệm sử dụng năng lượng, nước sạch và các chi phí khác. Do đó trung bình sau 4-5 năm, tổng số tiền tiết kiệm từ chi phí vận hành có thể bù đắp vốn cho các chủ đầu tư nhà máy xanh. ⁽¹⁾

Ảnh hưởng về môi trường của các ngành công nghiệp và kinh doanh cũng tác động đến sự thay đổi trong cách tiếp cận và sự lựa chọn của người tiêu dùng. Người tiêu dùng ngày càng đề cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, một trong số đó chính là việc bảo tồn tài nguyên thiên nhiên. Khi ý thức tiêu dùng ngày càng nâng lên thì các sản phẩm đạt tiêu chuẩn sản xuất an toàn chất lượng và thân thiện với môi trường dần trở thành xu hướng. Ngược lại, những doanh nghiệp sản xuất gây ảnh hưởng xấu tới tài nguyên thiên nhiên, ô nhiễm môi trường sẽ đối mặt với nguy cơ bị chính người tiêu dùng quay lưng.⁽²⁾

Kết quả điều tra của Công ty Nielsen Việt Nam công bố tại Hội thảo “Chiến lược thương hiệu gắn với phát triển xanh” cho thấy, người tiêu dùng Việt Nam đang ngày càng quan tâm hơn đến vấn đề “xanh” và “sạch”, họ sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho các thương hiệu có cam kết thân thiện với môi trường. Cụ thể, có tới 80% người tiêu dùng lo ngại tác hại lâu dài của các nguyên liệu nhân tạo và 79% sẵn sàng trả thêm tiền để mua các sản phẩm không chứa các thành phần mà họ không mong muốn.⁽³⁾

Khảo sát trên cũng chỉ ra, các thương hiệu cam kết đem lại sản phẩm xanh và sạch có mức độ tăng trưởng cao gấp 4 lần so với doanh nghiệp cùng ngành. Trong ngành thực phẩm nước giải khát, mức tăng trưởng đạt từ 2-11%. Một số sản phẩm của Việt Nam như bóng đèn Điện quang, Ecopark, Unilever đã có mức tăng trưởng cao nhờ sản xuất “xanh”, cụ thể là Unilever đã tăng trưởng 30% khi thực hiện cam kết về sản phẩm “sạch”.⁽³⁾

Theo xu hướng đó, nhiều doanh nghiệp đã nắm bắt cơ hội này để đẩy mạnh thương hiệu và nâng cao hiệu quả kinh doanh bằng cách xây dựng niềm tin vào nhãn hàng thông qua các cam kết về trách nhiệm xã hội và môi trường, đặt vấn đề sức khỏe người tiêu dùng vào trọng tâm của việc phát triển sản phẩm, gắn phát triển sản phẩm với cam kết bền vững. Có rất nhiều phương thức mà cách doanh nghiệp trên thế giới đang thực hiện có hiệu quả để tiến tới sản xuất xanh. Đó là có thể áp dụng mô hình tái tạo năng lượng, sử dụng công nghệ trong vận hành, chuyển đổi sản xuất những sản phẩm thân thiện với môi trường.

Áp Dụng Mô Hình Tái Tạo Cung Cấp Năng Lượng Tinh Gọn Và Khép Kín

Các công ty và thiết bị sản xuất đang trở nên bền vững hơn bằng cách tạo ra một mô hình tái tạo cung cấp năng lượng cho các cơ sở của họ. Mô hình này sẽ giúp tiết kiệm năng lượng và giảm thiểu chất thải, bao gồm:

• Khôi phục tài nguyên và tái chế vật liệu
• Cho thuê trang thiết bị – một phần của nền kinh tế chia sẻ
• Sử dụng bảo trì dự đoán nhằm tăng giá trị tuổi thọ và độ bền của máy móc và thiết bị
• Chuyển sang nguồn điện tái tạo cung cấp năng lượng cho các nhà máy

Hình 2: Mô hình tái tạo cung cấp năng lượng tinh gọn và khép kín

Thay vì tự mua nguyên liệu thô, các nhà máy xanh chỉ cần sử dụng chất thải của một nhà máy khác (nước, năng lượng và các nguồn tài nguyên khác) để đáp ứng nhu cầu của họ.

Thực Hiện Các Biện Pháp An Toàn Bằng Cách Sử Dụng Các Công Cụ Tự Động Hóa, AI, IoT Và Cobots

Cobots (collaborative robots) được thiết kế để làm việc cùng với con người trong một không gian chung để hoàn thành nhiệm vụ. IoT sẽ giúp chúng ta điều hướng toàn bộ quy trình sản xuất, cho phép con người phối hợp các công việc nguy hiểm với robot. Và đây là lúc cobots phát huy tác dụng.

Ngành công nghiệp sản xuất có tỷ lệ sự cố an toàn tại chỗ cao nhất, với ước tính trung bình khoảng 400.000 ca thương tích không tử vong mỗi năm. Để tránh những chấn thương này và ngăn ngừa tổn thương thêm, AI và cobots sẽ thực hiện các nhiệm vụ nguy hiểm và điều đó sẽ làm giảm số lượng thương tích mỗi năm. Điều đó sẽ giúp môi trường làm việc tại các nhà máy an toàn hơn. Nhưng đó không phải là lợi ích duy nhất. Các biện pháp an toàn được tăng cường sẽ dẫn đến giảm thời gian dừng sản xuất do sửa chữa máy móc vì đã trải qua bảo trì dự đoán.

Theo Deloitte, 77% công ty sản xuất coi “nền tảng cộng tác trực tuyến” là công cụ sẽ tác động đáng kể đến lực lượng lao động của họ trong 5 năm tới.

Hình 3: Hình minh hoạ Cobots

Lực lượng lao động được kết nối kỹ thuật số nhanh hơn, an toàn hơn, năng suất hơn và “xanh” hơn. Khi đó, các công cụ giao tiếp ưu tiên thiết bị di động cho phép nhân viên trở thành đối tác với đồng nghiệp, người quản lý và thậm chí cả máy móc của họ. Điều này cũng đổi thương hiệu các nhà máy sản xuất thành các nhà máy xanh, có công nghệ tiên tiến thu hút sự chú ý của những người mới trong lực lượng lao động – thế hệ trẻ.

Triển Khai Các Sản Phẩm Thân Thiện Với Môi Trường

Theo Cục Thống kê Lao động Việt Nam, thế hệ millennials sẽ chiếm khoảng 75% toàn bộ lực lượng lao động vào năm 2030. Vì vậy, trong 10 năm tới, bạn sẽ có một lực lượng lao động quan tâm sâu sắc đến tính bền vững tại nơi làm việc và các công ty sẽ phải điều chỉnh cách thức hoạt động để thu hút thế hệ công nhân sản xuất tiếp theo.

Một trong những cách tốt nhất để khuyến khích phát triển xanh trong nhà máy sản xuất là thực hiện các sản phẩm thân thiện với môi trường. Những sản phẩm này không chỉ bền vững hơn mà còn đồng thời cắt giảm chi phí cho công ty.⁽⁴

Các nhà máy tại Việt Nam áp dụng tiêu chuẩn công trình xanh đã đạt được hiệu quả nhất định khi vận hành công trình, đáp ứng được các tiêu chí phát triển bền vững như sử dụng các vật liệu tái chế, giảm thiểu sử dụng tài nguyên thiên nhiên, không gây tổn hại đến môi trường và giảm tác động gây biến đổi khí hậu. Tiêu biểu có thể kể tới 1 số nhà máy sau đây.

Công trình Nhà máy Bel Greenfield Asean tại Bình Dương, thành viên của Tập đoàn BEL Pháp, là nhà sản xuất những thương hiệu phô mai nổi tiếng như Con bò Cười, Kiri, Babybel,.. đã tiết kiệm 20% năng lượng, giảm 74% OTTV (Overall Thermal Transfer Value – chỉ số truyền nhiệt tổng), có mật độ công suất chiếu sáng là 2.18 W/m2, giảm 83% so với tiêu chuẩn VBEEEC., sử dụng 21% vật liệu có nguồn gốc tái chế, bền vững và tái tạo nhanh khi xây dựng công trình đạt chuẩn LOTUS Bạc.⁽⁵⁾

Công trình nhà máy may Deutsche Bekleidungswerke tại Long An với chứng chỉ LOTUS Bạch kim đã sử dụng năng lượng tái tạo (xăng sinh học và pin quang điện (165.1 kWp), tái chế 93% phát thải xây dựng với khu vực dành riêng để phân loại và tập kết sản phẩm tái chế, sử dụng mái xanh hơn 1,000 m2 để trồng các loại rau cung cấp cho nhà ăn.⁽⁶⁾

Công trình nhà máy Coca Cola Việt Nam ở Thủ Đức với chứng chỉ LEED Bạc đã sử dụng hệ thống sưởi ấm, thông gió và điều hòa không khí hiệu quả cao (HVAC) giúp giảm hút ẩm hiệu quả hơn các hệ thống thông thường, hệ thống thiết bị hiệu quả nước cao hơn 35% so với một tòa nhà thông thường, sử dụng các vật liệu địa phương, tái chế và phát thải thấp.⁽⁷⁾

Công trình Nhà máy kết cấu thép ATAD tại Đồng Nai với chứng chỉ LEED Vàng – là nhà máy kết cấu thép đầu tiên tại châu Á đạt tiêu chuẩn này, đã giảm 15% mức tiêu thụ làm mát hàng năm với mái nhà làm bằng vật liệu phản xạ mặt trời, xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước mưa biến thành nước sinh hoạt, tưới tiêu, hệ thống năng lượng mặt trời, gió được lắp đặt để tái tạo nguồn điện, giảm tối đa chi phí và bảo vệ môi trường.⁽⁸⁾

Việt Nam đang gia tăng mạnh mẽ các nhà máy xanh với con số ấn tượng theo từng năm, tác động lớn đến tiến trình phát triển theo hướng bền vững cũng như thiết lập mạng lưới công nghiệp xanh. Đây là tín hiệu tích cực thúc đẩy nền công nghiệp Việt Nam nhanh chóng, tạo được thương hiệu vươn ra thị trường toàn cầu mà vẫn đảm bảo phát triển bền vững.

Bài viết từ FPT Digital

Nguồn tham khảo
(1) Tạp chí môi trường. 2015. Những lợi ích to lớn và lâu dài của xây dựng công trình xanh và đề xuất các giải pháp phát triển.
(2) Tạp chí công thương. 2020. Lợi ích doanh nghiệp và trách nhiệm với môi trường.
(3) Nielsen Việt Nam. 2017. Khuynh hướng tiêu dùng “Xanh” và “Sạch” của người tiêu dùng.
(4) Beekeeper. 2021. 4 Novel Ways to Transform Your Factory into a Green Manufacturing Plant.
(5) VGBC. 2017. Nhà máy Bel Greenfield Asean đạt Chứng Nhận LOTUS Certified.
(6) VGBC. 011-NR-2.0-NC – Nhà máy DBW Long An.
(7) USGBC. Coca-Cola HCM site master plan project.
(8) USGBC. ATAD DONG NAI STEEL STRUCTURE FACTORY